First steps

Το Ποζιτάνο είναι ένας υπέροχος τουριστικός προορισμός χτισμένος αμφιθεατρικά στα απόκρημνα βράχια της Ιταλικής Ριβιέρας. Εκεί έφτασε η χάρη μου στη διάρκεια ενός μεγάλου ρεπορτάζ για την ευρύτερη περιοχή της Καμπανίας στην Ιταλία.

Είχα αφήσει πίσω μου την ξεγνοιασιά και τη χαλαρότητα των διακοπών και αυτό ήταν το πρώτο μου ταξίδι για τη φετινή σεζόν. Το θερμόμετρο τέλη Αυγούστου στην ευρύτερη περιοχή του Αμάλφι Κόουστ, όπου βρίσκεται και το Ποζιτάνο, έφτανε αισίως τους 38 βαθμούς.

Εγώ με τη φωτογραφική μου μηχανή και το σακίδιο στον ώμο, μαγεμένος από τις πραγματικά υπέροχες εικόνες φυσικής ομορφιάς της περιοχής, δεν σταμάταγα να μαζεύω εμπειρίες, πληροφορίες αλλά και κάρτες για όλα αυτά τα μέρη που πίστευα ότι θα άξιζε κάποιος να επισκεφθεί εκεί. Έμπαινα και έβγαινα στα restaurants, τα bars, τα cafés και τα ξενοδοχεία με ρυθμό πυροβόλου, προκειμένου να μαζέψω όσο το δυνατόν περισσότερες πληροφορίες που θα μπορούσαν να σας βοηθήσουν να βρείτε το δρόμο σας εύκολα και γρήγορα σε αυτό το μικρό χωριό της Ιταλίας, έστω και αν καθόσασταν μόνο για ένα Σαββατοκύριακο.

Κάποια στιγμή κατάκοπος, ταλαιπωρημένος και καταϊδρωμένος, αποφάσισα να αφήσω για λίγο στην άκρη τη δουλειά, να δροσιστώ στη θάλασσα του χωριού και να δοκιμάσω τις ξαπλώστρες, που το design τους με είχε αφήσει από την πρώτη στιγμή έκπληκτο. Εκεί, λοιπόν, που έψαχνα να βρω μια γωνιά για να ξεκουραστώ, να σου μπροστά μου δύο Έλληνες! Μου κουνούσαν τα χέρια για να τους δω από μακριά. Τους πλησίασα και πιάσαμε κουβέντα για την περιοχή.

Ως γνήσιοι ταξιδιώτες ανταλλάσσαμε απόψεις για το φαγητό, τις τιμές, τις υπηρεσίες κ.λπ. Τους ρώτησα πού έχουνε πάει για φαγητό. Μου είπαν ότι δοκίμασαν να πάνε σε ένα πολύ καλό εστιατόριο 2 χλμ. από το κέντρο της αγοράς και διαπίστωσαν πως το συγκεκριμένο είχε κλείσει εδώ και 3 χρόνια, καθώς ο ιδιοκτήτης του είχε πεθάνει. Τους έκανα την απλή ερώτηση που θα έκανε ο οποιοσδήποτε: πώς πήγαν εκεί; Και η απάντησή τους ήταν ότι το διάβασαν σε ένα περιοδικό που κυκλοφορούσε στην Ελλάδα και ήθελε να λέγεται ταξιδιωτικό. Μάλιστα οι άνθρωποι το είχαν μαζί τους και μου το έδειξαν. Φυσικά τους είπα ότι αυτά συμβαίνουν και ότι όλοι έχουν δικαίωμα να κάνουν και λάθη στα ρεπορτάζ τους.

Μετά σκέφτηκα πόσο λανθασμένα συμπεριφέρθηκα. Έπρεπε να πάρω στα χέρια μου το συγκεκριμένο περιοδικό και να αρχίσω να ξεφτιλίζω μία μία τις επιλογές του, για να καταλάβουν οι άνθρωποι ότι το ταξιδιωτικό ρεπορτάζ δεν είναι καθόλου εύκολο εγχείρημα, όπως ίσως νομίζουν πολλοί.

Στην Ελλάδα και όχι μόνο, κάποιοι έχουν την εντύπωση ότι το να ταξιδέψεις και να γράψεις τις εμπειρίες σου σε ένα περιοδικό είναι απλή υπόθεση και συνοδεύεται από τρελή διασκέδαση. Όχι απλά σφάλλουν, αλλά είναι και βαθιά νυχτωμένοι. Η εμπειρία του ταξιδιού και η μεταφορά του στο χαρτί είναι από τα δυσκολότερα είδη δημοσιογραφίας που υπάρχουν στον κόσμο. Είναι το μοναδικό ρεπορτάζ που μπορεί εύκολα ο οποιοσδήποτε να το ανατρέψει με βάση τις προσωπικές εμπειρίες του από ένα ταξίδι. Είναι το ρεπορτάζ που χρειάζεται φοβερές ισορροπίες για να μην προσβάλεις τον ντόπιο πληθυσμό και από την άλλη να μην εκθειάσεις υπερβολικά κάτι που είναι μέτριο ή δεν αξίζει. Είναι το μοναδικό ρεπορτάζ που ο δημοσιογράφος δεν ζει στιγμές αλλά εικόνες.
Ο σοβαρός ταξιδιωτικός συντάκτης ζει τις στιγμές του ταξιδιού σε ανύποπτο χρόνο και αφού περάσουν αρκετές εβδομάδες μετά το ταξίδι. Είναι το μοναδικό ρεπορτάζ που πρέπει κάποιος να το αγαπά από τότε που αντιλαμβάνεται τον εαυτό του. Είναι βέβαιο ότι ένας αστυνομικός συντάκτης δεν χρειάζεται να είναι αστυνομικός, ώστε να γράψει για ένα αστυνομικό έγκλημα. Ένας πολιτικός συντάκτης δεν χρειάζεται να είναι πολιτικός, για να γράψει μια κριτική στην κυβέρνηση.

Ένας συντάκτης, όμως, ταξιδιωτικού ρεπορτάζ δεν γίνεται να μην είναι ταξιδιώτης. Δεν γίνεται να μη λατρεύει τα ταξίδια. Δεν γίνεται να μην έχει χαθεί σε στενά σοκάκια αγορών. Δεν γίνεται να μην έχει κινδυνέψει σε κακόφημα στέκια και δρόμους. Δεν γίνεται να μην του έχουν κλειδώσει τα ρούχα σε ένα δωμάτιο, επειδή δεν είχε να πληρώσει. Δεν γίνεται να μην έχει χάσει μια πτήση, επειδή ξελογιάστηκε σε ένα μπαρ ενός τροπικού νησιού.

Αν ο ταξιδιωτικός συντάκτης δεν τα έχει όλα αυτά, πρέπει να σταματήσει να γράφει για το ρεπορτάζ. Ο ταξιδιωτικός συντάκτης έχει προσωπική γνώμη και άποψη, αλλά την κρατάει για τον εαυτό του. Κατά κύριο λόγο γράφει για τους άλλους και προσπαθεί να τους κάνει να ταξιδέψουν μέσα από τα μάτια του, την πένα, τη φωτογραφία ή το φιλμ. Δυστυχώς διαπιστώνω όλο και περισσότερο ότι στην Ελλάδα ο κάθε χαβαλές βαφτίζεται ταξιδιωτικός συντάκτης ή φωτορεπόρτερ. Πολύ πιθανόν να έχουν περάσει και από εμάς τέτοιοι άνθρωποι που θεωρούν ότι είναι πάνω από τον κόσμο και η άποψή τους είναι πάνω από την κοινή γνώμη και τον μέσο όρο του απλού ταξιδιώτη.

Θα σας παρακαλούσα, σε αυτή τη νέα σεζόν που ξεκινάμε και πάλι μαζί, να είσαστε ιδιαίτερα σκληροί και αυστηροί στην κριτική σας για εμένα και το περιοδικό μου. Θέλω να μου λέτε όλα τα κακώς κείμενα που πέφτουν στην αντίληψή σας και προσβάλλουν την αισθητική και την ταξιδιωτική προσωπικότητά σας.